Zniesławienie w Internecie

Zniesławienie i zniewaga należą do przestępstw, które są uregulowane w art. 212 i 216 kodeksu karnego. Internet jest środkiem masowego komunikowania, za pomocą którego sprawca może dopuścić się obu tych przestępstw.

Zniesławienie
Zniesławienie jest definiowane jako pomówienie innej osoby lub grupy osób o takie postępowanie lub właściwości, które mogą poniżyć ją w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu. Zniesławić można nie tylko człowieka, ale także instytucję, firmę czy spółkę. Pomówienie opiera się zazwyczaj na informacjach nieprawdziwych. Istotą zniesławienia jest poniżenie pokrzywdzonego w opinii publicznej lub narażenie na utratę zaufania, co skutkuje podważeniem jego kompetencji.
Ze zniesławieniem w Internecie np.: na blogu, na Facebooku, forum internetowym mamy do czynienia wtedy, gdy doszło do umieszczenia treści na czyjś temat, które są nieprawdziwe oraz poniżają taką osobę/instytucję lub narażają ją na utratę zaufania. Zniesławienie w Internecie może przybierać różne formy. Do tego rodzaju czynów zaliczają się nie tylko pomawiające komentarze czy artykuły publikowane w sieci, ale także materiały wideo, zdjęcia czy grafiki. Zniesławieniem może być niezgodny z rzeczywistością komentarz na temat wykonywanej przez daną osobę pracy lub prowadzonej przez nią działalności (negatywne komentarze na stronie sprzedażowej czy branżowej), np.: napisanie o kimś, że jest oszustem, stosuje mobbing.
W przypadku zniesławienia przedmiotem ochrony jest dobre imię, honor, reputacja i duma opinia jaką mamy w oczach innych ludzi, tzw. cześć zewnętrzna. Zniesławienie polega na podnoszeniu lub rozgłaszaniu zarzutów.

Zniewaga
W Internecie możemy spotkać się również z przestępstwem zniewagi, które zostało uregulowane w art. 216 kodeksu karnego. Zniewaga dotyczy wyłącznie osób fizycznych. Istotą tego czynu jest zachowanie, które można określić jako obraźliwe, ośmieszające lub obrażające druga osobę, np.: użycie słów wulgarnych wobec danej osoby – napisanie o kimś, że jest baranem, łobuzem. Dobrem chronionym w przypadku zniewagi jest godność osobista tzw. cześć wewnętrzna. Należy to rozumieć jako przeświadczenie każdej osoby o swojej własnej wartości.
Zniewaga w przeciwieństwie do zniesławienia nie musi zawierać w swej treści zarzutów.

Konsekwencje
Zgodnie z postanowieniem Sądu Najwyższego z dnia 24 października 2017 r. V KK 278/17, ocena charakteru wypowiedzi umieszczonej na stronie internetowej, jako wypełniającej znamiona przestępstwa zniewagi lub zniesławienia, może być dokonana wyłącznie w drodze dokładnej analizy treści tej wypowiedzi. Nie tylko dosłowna treść wypowiedzi wpływa na jej ocenę karno-prawną ale także okoliczności i miejsce jej sformułowania, jak również wcześniejsze zachowanie pokrzywdzonego tą wypowiedzią oraz treść i sposób wyrażenia przez niego określonych opinii.
W myśl art. 212 § 2 i 216 § 2 kodeksu karnego - jeżeli sprawca dopuszcza się zniesławienia lub zniewagi za pomocą środków masowego komunikowania, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Zniesławienie lub zniewaga w Internecie zakwalifikowane zostały jako przestępstwa o większej szkodliwości społecznej, stąd też przewidziano surowszą karę. Osoba zniesławiona lub znieważona może zdecydować, czy chce wszcząć wobec sprawcy postępowanie karne, czy też cywilne, które może mieć na celu uzyskanie przeprosin oraz świadczenia pieniężnego w postaci zadośćuczynienia. Zniesławienie i zniewaga ścigane są z oskarżenia prywatnego. Zainicjowanie postępowania następuje w wyniku złożenia przez pokrzywdzonego prywatnego aktu oskarżenia.

Jak uzyskać nieodpłatną pomoc?
Z nieodpłatnej pomocy prawnej oraz nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego skorzystać może każda osoba fizyczna, która potwierdzi stosownym, pisemnym oświadczeniem, że nie jest w stanie ponieść kosztów odpłatnej pomocy prawnej. Do darmowych świadczeń uprawnione są także osoby fizyczne prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą, niezatrudniające innych osób w ciągu ostatniego roku, co należy potwierdzić dodatkowym oświadczeniem. Oświadczenia trzeba wypełnić i złożyć prawnikowi lub doradcy obywatelskiemu na początku wizyty.
Każda osoba, która chce skorzystać z porady, powinna wcześniej umówić się na wybrany dzień i godzinę wizyty w konkretnym punkcie.
Rejestracji można dokonać telefonicznie pod numerem wskazanym na stronie internetowej starostwa lub urzędu miasta na prawach powiatu. Stosowny numer telefonu można znaleźć też w serwisie https://np.ms.gov.pl, gdzie w większości przypadków da się też dokonać samodzielnej rejestracji drogą elektroniczną na wybrany termin.
Podczas rejestracji nie trzeba podawać żadnych swoich danych osobowych, ani informować o sprawie, w której potrzebujemy pomocy lub konsultacji.