OD CZEGO ZALEŻY WYSOKOŚĆ ALIMENTÓW NA DZIECKO?

Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.
Wysokość alimentów każdorazowo ustalana jest indywidualnie i zależy, w szczególności od wieku, stanu zdrowia i potrzeb małoletniego oraz zarobków i majątku oraz poziomu życia rodziców. Nie istnieje ściśle określony taryfikator alimentacyjny. Można żądać w zasadzie dowolnej kwoty alimentów, trudno jednak przewidzieć czy sąd przychyli się do tego żądania.

Jak interpretować usprawiedliwione potrzeby dziecka? W tym zakresie nie obowiązuje żaden katalog. Rozmiar usprawiedliwionych potrzeb dziecka jest kwestią indywidualną, uzależnioną od wieku dziecka, stanu zdrowia, jego uzdolnień, zainteresowań. Przy ustalaniu przez sądy wysokości alimentów na rzecz dziecka obowiązuje przy tym zasada tzw. równej stopy życiowej dziecka z rodzicami. Oznacza to, że dziecko ma prawo do analogicznego standardu życia co ich rodzic (to jest warunków materialnych, bytowych), nawet wówczas, gdy nie mieszka już z tym rodzicem.

Wysokość alimentów zależy od usprawiedliwionych potrzeb dziecka oraz majątkowych i zarobkowych możliwości zobowiązanego. Kwota alimentów zależy od konkretnych okoliczności w danej sprawie. Zależy też od stosunku rodzinno-prawnego łączącego zobowiązanego i uprawnionego – różna będzie wysokość alimentów przy różnych stosunkach rodzinnych. Najsilniej obowiązek kształtuje się w relacji rodzic – niesamodzielne dziecko.

Zgodnie z artykułem 135 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego: Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Zatem, aby przystąpić do oszacowania kwoty alimentów dla dziecka, w pierwszej kolejności należy ustalić ile wynoszą rzeczywiste miesięczne koszty utrzymania dziecka. Na koszty te składają się miedzy innymi wydatki na utrzymanie mieszkania lub domu (czynsz, opłaty za media), wyżywienie, odzież i obuwie, środki czystości, wydatki szkolne lub przedszkolne (książki, przybory, wycieczki), koszty leków i wizyt lekarskich (jeśli dziecko cierpi na jakieś choroby, dolegliwości). W zależności od wieku dziecka, jako koszty utrzymania można wskazywać również wydatki na zakup zabawek, rozrywkę (kino, teatr, muzeum), opłaty za abonament telefoniczny dziecka, Internet czy kieszonkowe dla dziecka. Po wyliczeniu miesięcznych kosztów utrzymania dziecka, należy ustalić jakie są możliwości majątkowe i zarobkowe rodziców.

Wysokość alimentów może zależeć od kilku czynników, takich jak:

• Dochody rodziców – sąd bierze pod uwagę zarobki i inne źródła dochodów rodziców, takie jak renta czy zasiłek rodzinny. Im wyższe dochody, tym większe jest prawdopodobieństwo regularnego opłacania wyższych alimentów.
• Koszty utrzymania dziecka – sąd bada, jakie koszty są niezbędne do zaspokojenia potrzeb dziecka. Uwzględnia wydatki związane z mieszkaniem, żywnością, opieką medyczną, edukacją czy rozrywką. Na podstawie tych kosztów sąd ustala ile powinny wynosić alimenty, aby zapewnić dziecku odpowiedni poziom życia.
• Liczba dzieci – jeśli rodzic uiszcza alimenty dla więcej niż jednego dziecka, wysokość alimentów może być ustalana w odniesieniu do liczby dzieci, równomiernie rozdzielając koszty utrzymania między rodzeństwo.
• Sektor zamieszkania – koszty utrzymania dzieci mogą się różnić w zależności od regionu, w którym mieszkają rodzice. Sąd może wziąć pod uwagę różnice w kosztach życia i dostosować wysokość alimentów na dziecko do tych różnic.
• Umiejętność zarządzania finansami – jeśli jeden z rodziców ma trudności z zarządzaniem finansami, sąd może uwzględnić tę sytuację i ustalić niższe alimenty, aby zapewnić odpowiednie wsparcie finansowe dla dziecka.

W każdym przypadku sędzia będzie analizował indywidualne okoliczności i dostępne informacje, aby ustalić sprawiedliwą wysokość alimentów, która będzie najlepiej odpowiadać potrzebom dzieci.

Należy podkreślić, że sąd powinien ustalić możliwości zarobkowe i majątkowe rodziców a nie poprzestać jedynie na ustaleniu wysokości aktualnie uzyskiwanego wynagrodzenia/osiąganego dochodu. W tym przypadku kwestia bywa skomplikowana, ponieważ sąd nie bierze tutaj pod uwagę wyłącznie aktualnych zarobków, ale też dochód, który osoba taka mogłaby osiągać, gdyby w pełni wykorzystywała wszystkie swoje możliwości zarobkowe. Może to być doświadczenie, wykształcenie, stan zdrowia czy miejsce zamieszkania.

Taki sposób określania możliwości zarobkowych budzi wiele wątpliwości, ponieważ niewiele osób decyduje się na zarabianie mniej po to, aby płacić niższe alimenty – a przynajmniej tak się wydaje. W efekcie może zdarzyć się, że potencjalne możliwości zarobkowe określone przez sąd będą o wiele wyższe niż kwota, którą w danym momencie realnie jest w stanie zarabiać osoba uprawniona do wypłacania świadczenia.

Osiąganie przez zobowiązanego rodzica minimalnego wynagrodzenia za pracę nie jest zatem równoznaczne z tym, że zasądzone na rzecz dziecka alimenty będą proporcjonalnie niższe, adekwatnie do kwoty dochodów  rodzica. Podobnie, brak pracy z powodu trudności znalezienia przez rodzica zatrudnienia w wyuczonym zawodzie, nie zwolni go z obowiązku alimentacyjnego względem dziecka. Rozpoznający sprawę o alimenty sąd winien bowiem ustalić jakie potencjalne zarobki mógłby osiągnąć zobowiązany przy pełnym i właściwym wykorzystaniu jego sił, umiejętności, kwalifikacji.

Możliwości majątkowe odnosimy do aktywów rodzica, takich jak nieruchomości, akcje, obligacje. Jeśli zatem rodzic uzyskuje dochody z tytułu wynajmu domu, mieszkania, to okoliczność ta również będzie rzutowała na wysokość zasądzonych alimentów na rzecz dziecka.

Adwokat
Aleksandra Wojciechowska

POTRZEBUJESZ POMOCY PRAWNEJ? SKORZYSTAJ Z DARMOWYCH PORAD W PUNKTACH NA TERENIE CAŁEJ POLSKI!

Z nieodpłatnej pomocy prawnej oraz nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego skorzystać może:

- każda osoba fizyczna, która potwierdzi stosownym, pisemnym oświadczeniem, że nie jest w stanie ponieść kosztów odpłatnej pomocy prawnej (do pobrania i podpisania w punkcie),

- osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą, niezatrudniające innych osób w ciągu ostatniego roku, co należy potwierdzić dodatkowym oświadczeniem.

Każda osoba, która chce skorzystać z porady, powinna wcześniej umówić się na wybrany dzień i godzinę wizyty w konkretnym punkcie.

Rejestracji można dokonać:

- telefonicznie pod numerem wskazanym na stronie internetowej starostwa lub urzędu miasta na prawach powiatu,

- on-line: za pośrednictwem strony zapisy-np.ms.gov.pl Podczas rejestracji nie trzeba podawać żadnych swoich danych osobowych, ani informować o sprawie, w której potrzebujemy pomocy lub konsultacji.