> Co robimy > Nieodpłatna pomoc prawna > Pytania i odpowiedzi

Najczęściej zadawane pytania

Nieodpłatna pomoc prawna, nieodpłatne poradnictwo obywatelskie
i nieodpłatne mediacje

Co to jest darmowa pomoc prawna i nieodpłatne poradnictwo obywatelskie?
Udzielanie nieodpłatnej pomocy prawnej i nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego (NPP i NPO) reguluje ustawa z dn. 5 sierpnia 2015 r. o nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim oraz edukacji prawnej.
 
W Polsce działa ponad 1500 punktów, gdzie można skorzystać z pomocy prawnika, doradcy i mediatora. 
 
Pomoc udzielana jest co do zasady podczas osobistej wizyty w dowolnym punkcie. W czasie epidemii niektóre punkty mogą działać w trybie zdalnym.
Kto może skorzystać z nieodpłatnej pomocy?
Z nieodpłatnej pomocy skorzystać może KAŻDA OSOBA FIZYCZNA, PO ZŁOŻENIU OŚWIADCZENIA, że nie jest w stanie ponieść kosztów odpłatnej pomocy prawnej.

Jeśli prowadzisz jednoosobową działalność gospodarczą, to warunkiem skorzystania z pomocy jest dodatkowe oświadczenie, że w ciągu ostatniego roku nie zatrudniałeś innych osób oraz zaświadczenia dotyczące pomocy de minimis.

Obowiązuje rejestracja na porady za pośrednictwem urzędu starostwa powiatowego lub miasta na prawach powiatu. Elektroniczny ogólnopolski system rejestracji działa na stronie zapisy-np.ms.gov.pl.

Co obejmuje nieodpłatna pomoc prawna?
  • informację o stanie prawnym lub obowiązkach i uprawnieniach,
  • wskazanie sposobów rozwiązania problemu prawnego,
  • sporządzenie projektu pisma (z wyłączeniem spraw
    w toczących się już postępowaniach), w tym o zwolnienie z kosztów sądowych lub o ustanowienie pełnomocnika,
  • poinformowanie o kosztach i ryzyku finansowym skierowania sprawy do sądu,
  • nieodpłatną mediację.
Co obejmuje nieodpłatne poradnictwo obywatelskie?
  • rozpoznanie problemu i udzielenie porady dostosowanej do indywidualnej sytuacji, zwłaszcza w sprawach zadłużenia, mieszkaniowych oraz zabezpieczenia społecznego,
  • poinformowanie o przysługujących uprawnieniach lub ciążących obowiązkach,
  • wsparcie w samodzielnym rozwiązywaniu problemu, np. poprzez sporządzenie planu wyjścia z trudnej sytuacji oraz udzielenie pomocy w jego realizacji,
  • skierowanie do odpowiednich instytucji lub placówek nieodpłatnej pomocy,
  • nieodpłatną mediację.
Co obejmuje nieodpłatna mediacja?

NPP i NPO obejmuje także świadczenie nieodpłatnej mediacji (jeśli nie skierował do niej sąd lub inny podmiot). Możesz liczyć na:

  • poinformowanie o możliwościach i korzyściach polubownych metod rozwiązywania sporów,
  • przygotowanie projektu umowy o mediację lub wniosku o przeprowadzenie mediacji,
  • przygotowanie projektu wniosku o przeprowadzenie mediacji w sprawie karnej,
  • przeprowadzenie mediacji,
  • udzielenie pomocy w sporządzeniu do sądu wniosku o zatwierdzenie ugody zawartej przed mediatorem.
Czy trzeba się rejestrować?

TAK. Porady udzielane są według kolejności zgłoszeń, wyłącznie po uprzednim umówieniu terminu. Priorytetowo traktowane są kobiety w ciąży, które są obsługiwane poza kolejnością.

Oprócz rejestracji pod numerem telefonu, który publikuje każdy starosta lub prezydent na stronie internetowej swojego urzędu, działa serwis umożliwiający samodzielne zapisy na porady poprzez stronę: zapisy-np.ms.gov.pl, gdzie w przypadku większości samorządów można już elektronicznie, samodzielnie dokonać wyboru terminu.

Co muszę podać przy rejestracji?

Podczas rejestracji należy podać swoje inicjały, zdecydować z pomocy jakiego specjalisty chce się skorzystać oraz wybrać dostępną datę i godzinę spotkania.

W przypadku pracy zdalnej punktów określa się termin kontaktu ze specjalistą i dodatkowo wskazuje oczekiwany kanał komunikacji na odległość (podając swój numer telefonu, adres mailowy lub dane do komunikatora internetowego itp.), co jest konieczne do nawiązania kontaktu z Tobą przez specjalistę.

Czy muszę podawać jakieś swoje dane podczas wizyty?

W przypadku osobistej wizyty w punkcie pracującym stacjonarnie warunkiem skorzystania z darmowej pomocy jest złożenie oświadczenia o niemożności poniesienia kosztów odpłatnej pomocy prawnej (w dokumencie, który dostaniesz na miejscu do wypełnienia i podpisania należy podać imię i nazwisko, nr pesel, adres zamieszkania).

W przypadku osób prowadzących jednoosobowo działalność gospodarczą – konieczne jest też złożenie oświadczenia o niezatrudnianiu innych osób w ciągu ostatniego roku.

Jak znajdę najbliższy punkt nieodpłatnej pomocy prawnej lub poradnictwa obywatelskiego?

Z usług nieodpłatnej pomocy można skorzystać w ponad 1500 punktach w całej Polsce – w każdym powiecie. Dostępność w punktach sprawdzisz TUTAJ.

Przy korzystaniu z pomocy nie obowiązuje rejonizacja. Jeśli ze względu na epidemię masz obawy przed osobistą wizytą w punkcie, można poszukać innego punktu w Polsce, który aktualnie udziela świadczeń za pomocą środków komunikacji na odległość.

Jak przygotować się na rozmowę z prawnikiem, doradcą lub mediatorem?

Przed uzgodnionym terminem rozmowy warto skompletować i przeglądnąć dokumenty związane ze sprawą, zaś w dniu umówionej porady mieć je ze sobą.

Zachęcamy, by wcześniej też zastanowić się lub najlepiej wypisać sobie na kartce pytania i wątpliwości, o jakich chcesz porozmawiać.

W sytuacji kontaktu za pomocą środków komunikacji na odległość wybierz spokojne i gwarantujące zachowanie dyskrecji miejsce oraz sprawdź wcześniej sprzęt techniczny i łączność, które będziesz wykorzystywać do kontaktu.

Ile czasu trwa spotkanie i rozmowa?

Rozmowa z prawnikiem lub doradcą trwa określony czas (np. ze względu na kolejnego klienta). Nie zawsze jest możliwe, choćby z powodu obszerności i skomplikowania sprawy lub konieczności zapoznania się z dokumentacją, by uzyskać odpowiedzi na wszystkie pytania od razu. W takiej sytuacji specjalista zaproponuje Ci kolejne spotkanie i uzgodni z Tobą termin.

Umówić się na kolejny termin można korzystając też z ogólnej rejestracji lub poprosić specjalistę o zarezerwowanie terminu pod koniec spotkania, za pośrednictwem systemu elektronicznego.

Co, jeśli moja sytuacja wymaga dodatkowej pomocy innych specjalistów?

Zdarza się, że sprawa wymaga dodatkowej lub innej formy pomocy.
Otrzymasz wówczas podczas rozmowy z prawnikiem lub doradcą dane kontaktowe do innej placówki, udzielającej bezpłatnych świadczeń.
W punktach nie wolno udzielać informacji ani zachęcać do korzystania z płatnych miejsc pomocy.

Czy mogę liczyć na dyskrecję i zachowanie tajemnicy?

Choć musisz podać swoje dane osobie udzielającej nieodpłatnej pomocy, to pamiętaj, że rozmówcę obowiązuje tajemnica, więc możesz być spokojny, że wszystko zostaje wyłącznie między Wami.

Składane na początku wizyty oświadczenie jest tak przekazywane do starosty, by w żaden sposób nie było możliwości powiązania go z wypełnianą przez specjalistą kartą pomocy.

Sporządzana przez specjalistę krótka dokumentacja i zbierane dane statystyczne są w pełni zanonimizowane.

Czy są jakieś ułatwienia dla osób z niepełnosprawnością?

Osoby ze znaczną niepełnosprawnością - także po ustaniu zagrożeń epidemicznych i po przywróceniu stacjonarnej pracy punktów – mogą liczyć na pomoc za pośrednictwem środków komunikacji na odległość, poza punktem lub przy użyciu narzędzi wspomagających komunikację (odpowiedni sprzęt lub tłumacz języka migowego).

Wszystkie punkty pomocy lokalne samorządy powinny organizować w miejscach dostępnych dla osób z niepełnosprawnością ruchową.

Czy mogą jakoś ocenić udzieloną pomoc?

Po udzielonej nieodpłatnej pomocy prawnej lub świadczonym nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim osobę uprawnioną informuje się o możliwości przekazania anonimowej opinii dotyczącej świadczonej pomocy.

Jeśli punkt pracuje stacjonarnie, to możesz to zrobić za pośrednictwem ankiety wrzucanej do urny, a w trybie zdalnym pod wskazanym numerem telefonu, adresem poczty elektronicznej lub listownie, bezpośrednio do komórki organizacyjnej starostwa powiatowego lub urzędu miasta.

Poradnictwo w czasie epidemii, zagrożenia epidemicznego lub stanu wyjątkowego

W sytuacji zawieszenia, decyzją starosty lub prezydenta, bezpośredniej obsługi klientów w punktach nieodpłatnej pomocy prawnej i poradnictwa obywatelskiego – z nieodpłatnej pomocy można korzystać za pomocą środków komunikacji na odległość lub poza lokalem punktu. Nie składa się wówczas żadnych oświadczeń.

Bądź na bieżąco

Chcesz być na bieżąco, zapisz się do naszego Newslettera. To naprawdę proste.

Niepoprawny numer telefonu
Wiadomość została wysłana na twój nr.
Dziękujemy za pomoc.
×
Skip to content